معرفی کتاب "چرا کشورها شکست می خورند؟"

                            


               


معرفی کتاب «چرا ملت ها شکست می خورند»

دارون آسم اوغلو برای اقتصادخوان های ایرانی که از وضعیت آموزش اقتصاد ایران که هنوز در انقلاب صنعتی درجا می زند خسته شده اند و سعی می کنند در مرز دانش اقتصاد حرکت کنند اسمی آشناست. اقتصاددان ترکیه ای دانشگاه MIT که دغدغه توسعه جهان سوم او خیلی معروف است. یادم می آید زمانی که در کلاس تاریخ عقاید اقتصادی دکتر پیغامی ، استاد فرمودند : «امید می رود ایشان یکی از نوبلیست های آینده باشند» خیلی از این حرف استقبال نکردم ، اما زمانی که «چرا ملت ها شکست می خورند» را به عنوان منبع امتحان مطالعه کردم ، ایشان را یکی از اقتصاددانان متفکر قرن 21 شناختم که شاید افتخار دریافت نوبل اقتصاد را پیدا نکند ، اما بدون شک یکی از اقتصاددانانی است که در اندیشه توسعه گرایی در جهان سوم اثر گذار خواهد بود.

در این پست «چرا ملت ها شکست می خورند» را به شما معرفی می کنم. خلاصه و نقدی از این کتاب هم توسط مرکز پژوهش های مجلس در فضای وب منتشر شده است.

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

یک گام در گذر از «دولت» به «بخش عمومی»


یک گام در گذر از «دولت» به «بخش عمومی» در سایه تحریم ها


دعوای استقلال اقتصاد از درآمدهای ناشی از فروش نفت ، همواره یکی از مسایل اقتصادی مهم سه دهه گذشته اقتصاد ایران بوده است. وابستگی تام و تمام بودجه دولت به عنوان مهمترین جزء اقتصاد دولتی کشور مشکلات زیادی از استقلال دولت از طبقات مردمی تا کسری بودجه های شدید در اثر نوسانات قیمت نفت و عدم تحقق درآمدهای برآورد شده و تورم های بالا و... را به بار آورد.

در میان بحث و جدال میان قایلان به استقلال نفتی و تکنوکرات هایی که جدا شدن اقتصاد ایران از درآمد نفتی را یک رویا می دیدند ، بر این نکته اتفاق نظر وجود داشت که اگر قرار باشد جایگزینی برای درآمدهای نفتی وجود داشته باشد چیزی بهتر از مالیات نخواهد بود. برخلاف درآمدهای نفتی که منبع اصلی رانت خواری و تضاد طبقاتی و توسعه نامتوازن کلان شهرها و روستاها در اقتصاد ایران است ، از اثرات اصلی مالیات ها در تمام نظام های اقتصادی ، بازتوزیع درآمد در اقتصاد ملی و کم شدن فاصله طبقات اقتصادی و اجتماعی است. به علاوه ، دولتی که برای کوچکترین مخارج خود وابسته به مالیات گیری از اصناف مختلف اقتصاد کشور است ، برای هر طرح و پروژه و اقدام خود مجبور است به دموکراتیک ترین شکل ممکن منافع تمام اقشار جامعه را در نظر بگیرد. تامین مالی دولت از طریق مالیات گیری اثری در ترازنامه بانک مرکزی ندارد و تورم زا نخواهد بود.

با وجود این اتفاق نظر درباره مزایای مالیات ، در سه دهه گذشته هیچ کدام از طرفین نزاع بالا در افزایش سهم مالیات ها در درآمد ملی توفیقی پیدا نکردند. علت اصلی این عدم توفیق قیمت بالای نفت در سال های گذشته و بی نیازی دولت ها از استفاده از مالیات بود ، کاری که به شدت به ضرر کمپین انتخاباتی دولت های تمام می شد.

اما در دولت حاضر ، فروش پایین نفتی و افت قیمت نفت باعث شد دولت به طور جدی به فکر استفاده از مالیات ها در بودجه سال 93 بیفتد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

غلبه سیاست و چالش اخلاق حرفه ای



]


بالاخره دولت برای مبارزه با چالش های اقتصادی دست به اعمال سیاست های ّّ«خارج از مذاکرات» زد. سه شنبه هفته گذشته سخنگوی هیئت دولت با حضوردر برنامه تیتر شبکه خبر ابعاد تصمیم شجاعانه دولت در حذف سهمیه بنزین یارانه ای خودروهای شخصی را برای ملت تشریح کرد. اگرچه اتخاد این تصمیم برای کمپین انتخاباتی رییس جمهور هزینه هایی ایجاد خواهد کرد اما حذف سهمیه خودروهای شخصی - یا بهتر بگوییم حذف یکی از مهمترین اجزاء یارانه انرژی کشور - اقدامی است که ضرورت آن بارها از سوی کارشناسان اقتصادی به دولت های مختلف گوشزد شده بود و اما متاسفانه خاطر تبعات اجتماعی - سیاسی آن نادیده گرفته شده و مشکلات زیادی را برای اقتصاد ایران به وجود آورده بود.

این اقدام به جا و کارشناسانه اما در گوشه و کنار توسط رسانه های منتقد دولت به سختی مورد نقد قرارگرفت. نقد سیاست گذاری ها همواره وظیفه رسانه کارشناس و متعهد بوده و هست اما نکته این است که بخش ریادی از مخالفت با حذف یارانه انرژی بیش از این که شایسته عنوان نقد باشند شبیه سرزنش های کور و غیر کارشناسانه ای هستند که به شدت از انگیزه های سیاسی تغذیه می شوند نه از بررسی های کارشناسانه.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

چه کسی به شما اجازه داده است ؟

در تلاطم روزهای داغ تبلیغات و مناظرات انتخابات 92 بود که هر از گاهی خبر رونمایی از برنامه جامع ! اقتصادی ، سیاسی ، فرهنگی ، عمرانی یک کاندیدا روی سایت های خبری می رفت. این ابداع نو در کمپین های انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری کشور ، البته یک پیشرفت در رفتار حرفه ای تبلیغاتی نامزدهای این کشور بود اما از ادامه همان خلق و خوی اشتباه «دولت مردی» مردان سیاست ما در شکلی نو خبر می داد.

بررسی حجم ادبیات سازی و برنامه ریزی کلان کشور در دهه اخیر به روشنی نشان می دهد که اقتصاد ایران هیچ کمبودی در زمینه برنامه و هدف ندارد. تیم های فعال و کارشناس از دانشگاه های مختلف در نهادهای مطالعاتی کشور (نهادهای وابسته به مجمع تشخیص مصلحت نظام ، و ... ) در دهه گذشته سند های بالادستی سیاست گذاری کشور را تدوین کردند که همه آن ها به واسطه ابلاغ از سوی رهبر انقلاب یا تصویب در مجلس به قانون تبدیل شده است

عنوان های آشنایی چون سیاست های کلی اصل 44 ، سیاست های اقتصاد مقاومتی ، برنامه های توسعه و ... که وظیفه جهت دهی به تصمیم گیری های کشور را دارند.

اما چیزی که تا به الان در منش «دولت مردی» دولت های ما بوده است ، ادامه همان روند «سوپرمن نمایی» و بی توجهی به ساختار سیاسی و نهادهای تصمیم ساز کشور است. چه کسی به دولت مردان ما اجازه داده که خارج از چارچوب اسناد بالادستی کشور عمل کنند؟

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

بازی خطرناک دولت در مذاکرات


در دو ماه باقی مانده به انتهای فرصت مذاکرات ، تمام تخم مرغ های ملت در یک سبد قرار گرفته است.  تیم کار کشته سیاسی - رسانه ای دولت در این مقطع حساس تعیین سرنوشت ملت و نسل های آینده این کشور را به میز مذاکره گره زده است که شکست در آن همه ما را غرق خواهد کرد. دولت یازدهم تمامی زمین های بازی اش را به یک زمین تبدیل کرده و شکست در این یک زمین یعنی شکست کامل دولت و از دست دادن انتخابات مجلس و ریاست جمهوری 94 .البته قدرتی که ساختار سیاسی جمهوری اسلامی به دولت های خود داده است (درست یا غلط) باعث شده که تمام حوزه های زندگی ملت هم به یک موضوع بستگی پیدا کند که شکست در آن شکست ملت باشد در اقتصاد و سیاست. دولت دارد با دست خالی به مذاکره می رود.

۲ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

ساختارهای سیاسی همیشه گریبان اقتصادها را می گیرند.

علی رغم آن چه در مدل های اقتصادی Given و یا بهتر Hidden در نظر گرفته می شود ، ساختار روابط سیاسی بین ملت ها نقش محوری در وضعیت اقتصادهای ملی و اتحادیه های منطقه ای دارند. در این گپ نوشت سعی کردم عنصر «وحدت» را به عنوان مهمترین اصل ایدئولوژی سیاسی اسلام وارد تحلیل اقتصادهای مسلمان کنم. 
این گپ نوشت البته با توجه به اطلاعات دانشجویان اقتصاد نوشته شده است ، اما برای مخاطبان غیر اقتصادی هم قابل فهم و نظر دهی است. 
یاعلی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

روش ریاضی علم اقتصاد و حقیقت های بین خطوط کتاب های درسی !


یک سال قبل در در کلاس فلسفه اقتصاد ، نکته ای از استاد عزیزم دکتر نعمتی شنیدم که واقعا برایم جالب بود : " در مطالعه علم اقتصاد ، کسانی که اقتصاد را به مثابه science می بینند بیشتر روی epistemology تکیه می کنند و کسانی که این علم را به مثابه Art می بینند روی Ethics تاکید بیشتری دارند. "

تفاوت بین این دو نگرش بماند برای بعدا. اما این که روش های مورد استفاده در تحقیق ، چه تاثیری در شناخت ما از واقعیت اقتصاد می گذارد ، همیشه برایم یک علامت سوال بزرگ و دردناک بود.

ماه گذشته داشتم به صورت تفریحی کتاب the conscience of a liberal پروفسور کروگمن را می خواندم. از روی علاقه شخصی ام به این اقتصاددان بزرگ (و البته تمامی New Keynesian های شجاع معاصر مانند استیگلیتز ، خانم رابینسون و...) در حال دانلود کتاب های ایشان بودم که عنوان کتاب Currencies and Crises (واحدهای پول و بحران ها) توجه من را جلب کرد.

پرفسور کروگمن در فصل آخر کتاب درباره نظام پولی بین المللی ، به این مساله پرداختند که چرا دیگر در اقتصاد پولی و بین الملل این سوال پرسیده نمی شود که چرا دلار تبدیل به واحد پول بین المللی شده است؟

جواب ایشان به شدت تکان دهنده بود : به خاطر تغییر رویکرد اقتصاد پولی از روش های اقتصاد سیاسی و نهادی به استفاده از مدل های ریاضی !!!

یاد این افتادم که دکتر پیغامی همیشه می گفتند لابه لای خطوط های کتاب های اقتصاد مطالبی نوشته شده است که به راحتی خوانده نمی شوند. 

پیدا کردن این تبیین از پرفسور کروگمن برای من که همیشه نگران این هستم نکند مدل اقتصادی که استفاده می کنم ویژگی های اقتصاد ایران را نادیده گرفته باشد خیلی ارزشمند بود. 

متن کامل این چند پاراگراف را برایتان ترجمه کرده ام.

لذت ببرید.

یاعلی


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

شش خرافه درباره تحریم های ایران !


اهل اطلاع و پژوهش حتما با موسسه Brookings آشنا هستند. طبق رده بندی اتاق های فکر ، این موسسه برترین اتاق فکر (think tank) دنیا و ایالات متحده در سال 2014 شناخته شده است. 
این موسسه در تاریخ January 13, 2014 مطلبی با تیتر " شش خرافه درباره تحریم های ایران " را روی سایت خود قرار داد که بسیار جذاب و خواندنی است. از جمله این خرافه ها این است که : " تحریم ها همه مشکلات اقتصادی ایران را به وجود آورده اند " و " توافق موقت با ایران دروازه های سرمایه گذاری خارجی را به روی این کشور گشوده است ! ".
در ادامه مطلب ، شش محور اصلی این گزارش به علاوه ترجمه آن ها را برایتان آورده ام. به علت کسالت ، از ترجمه همه متن معذور بودم . ان شاء الله در پست های بعدی ترجمه کامل متن را هم برای دوستان انجام خواهم داد. شیوه ترجمه هم بنا به علاقه همیشگی خودم ترجمه آزاد بوده است. (از ترجمه تحت اللفظی منتفرام !!)
البته برای دسترسی به متن اصلی هم می توانید تیتر ادامه مطلب را گوگل کنید.
یاعلی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

سیاسی کاری و افت رشد علمی کشور !

خبرگزاری های کشور ، سه شنبه این هفته از نامه 4 هزار عضو هیئت علمی کشور به آقای روحانی و هشدار نسبت به افت رشد علمی کشور خبر دادند. 

علم و تکنولوژی ، مهمترین موتور محرک رشد اقتصادی کشورهاست. اگر این کاهش رشد در بلند مدت ادامه داشته باشد ، بدون شک اثر منفی آن بر رشد اقتصادی کشور نمایان خواهد شد. 

هیچ کجای علم اقتصاد از نتیجه مذاکرات سیاسی به عنوان عامل اساسی توسعه و رشد اقتصادی صحبت نشده است. من نمی دانم دوستان با چه استدلالی این قدر روی این مساله تکیه می کنند تا اقتصاد کشور را رونق بدهند در صورتی که رشد علم کشور وارد این رکود شده است؟

الله اعلم بما فی الصدور

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰

اقتصاد سیاسی نظامی گری آمریکا

«امروز سیاستهای خباثت‌آلود استکبار در منطقه‌ی ما ایجاد جنگهای نیابتی است؛ برای منافع خودشان، کشورهای منطقه را یا گروه‌هایی در داخل کشورها را تحریک کنند و وادار کنند که به جان هم بیفتند و آنها منافع خودشان را دنبال کنند؛ جیب کمپانی‌های اسلحه‌سازی را پر کنند، سیاستهای اقتصادیِ اقتصاد نزدیک به ورشکستگی خودشان را ترمیم کنند؛ هدف آنها این است؛ ما باید بیدار باشیم.»

جملات بالا گزیده ای از بیانات دیروز رهبر انقلاب درباره طرح جدید اختلاف افکنی آمریکا در منطقه خلیج فارس است که اشاره ای به نقش قدرت نظامی ایالات متحده در ساختار اقتصاد این کشور دارد. 

باید اعتراف کنم که خود من اعتقادی به نقش نظامی گری آمریکا در قدرت اقتصادی او بعد از جنگ جهانی نداشتم ، اما اخیرا کتاب ها و مطالبی در این باره به دست ام رسید که باعث تغییر نظرم در این باره شد. 

در این پست کتاب جدید نظامی گری آمریکا را به شما معرفی می کنم که اخیرا ترجمه و چاپ شده است. به خاطر این که هنوز موفق به مطالعه کامل این کتاب نشدم ، هنوز خلاصه ای از کتاب ننوشته ام اما می توانید از آدرس زیر خلاصه بهتری از این کتاب را دانلود کنید :

http://www.ketabmah.ir/MagazinePdf/53-55-2.PDF

فایلم متن انگلیسی کتاب با پسوند DJVU در سایت libegen با نام  "The political Economy of U.S. Miltarism" برای دانلود رایگان موجود است. 


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰